المپیک، بزرگترین رویداد ورزشی جهان، هر چهار سال یکبار میزبان رقابت ورزشکاران برتر است. در حالی که بیشتر لحظات تاریخی در میدان مسابقه رخ میدهند، برخی از تأثیرگذارترین آنها بر روی سکوی اهدای مدال اتفاق میافتند. با توجه به المپیک ۲۰۲۴ پاریس، این مطلب ۱۰ لحظه فراموشنشدنی از مراسم اهدای مدال را مرور میکند. در این مطلب از مجله بت فوروارد نگاهی داریم به ۱۰ لحظه فراموش نشدنی از مراسم اهدای مدال در المپیک که از بزرگ ترین رویداد ورزشی جهان در ذهن ها باقی ماندهاند.
لحظههای برتر مراسم اهدای مدال در المپیک
۱. لندن ۱۹۴۸: ویکی دریوِز؛ فراتر از یک قهرمانی
ویکی دریوِز، شیرجهرو آمریکایی با ریشههای فیلیپینی و انگلیسی، از همان کودکی با تبعیض نژادی دستوپنجه نرم کرد؛ تبعیضی که حتی او را مجبور به پنهانکردن هویت خود کرد تا بتواند به رویای شیرجهرو شدن برسد. اما او تسلیم نشد و در المپیک ۱۹۴۸ لندن، تاریخساز شد. دریوِز نهتنها اولین زنی بود که در هر دو رشته شیرجه تخته سهمتری و سکوی دهمتری مدال طلا گرفت، بلکه بهعنوان نخستین آسیاییتبار آمریکایی، موفق به کسب مدال المپیک شد. موفقیتهای او الگویی الهامبخش برای ورزشکاران زن و اقلیتها در سراسر جهان شد و نامش را در سال ۱۹۶۹ به تالار مشاهیر شنای جهان وارد کرد.
۲.توکیو ۲۰۲۰: وقتی دوستی از طلا ارزشمندتر است
در المپیک توکیو، صحنهای نادر و فراموشنشدنی رقم خورد. در فینال پرش ارتفاع، معتز عیسی برشماز از قطر و جیانمارکو تامبری از ایتالیا، پس از پشتسرگذاشتن مصدومیتهای شدید، به ارتفاع ۲.۳۷ متر رسیدند. وقتی هیچکدام نتوانستند رکورد المپیک را بشکنند، بهجای ادامه رقابت و پرش تعیینکننده، تصمیمی گرفتند که قلب میلیونها نفر را در سراسر جهان لمس کرد: آنها مدال طلا را با هم تقسیم کردند. این حرکت نمادی از روح واقعی المپیک بود که نشان داد رفاقت و احترام متقابل، میتواند از کسب مدال انفرادی ارزشمندتر باشد.
۳. رم ۱۹۶۰: ابابه بیکلا، قهرمان پابرهنه
ابابه بیکلا، دونده ماراتن اتیوپی، در المپیک ۱۹۶۰ رم با چالشی غیرمنتظره روبهرو شد: نتوانست کفش مناسبی برای خود پیدا کند. اما او از پای ننشست و تصمیم گرفت کاری را انجام دهد که پیش از این در تمریناتش انجام داده بود: دویدن پابرهنه. این تصمیم جسورانه نتیجهای تاریخی داشت. بیکلا نهتنها ماراتن را با پیروزی قاطعانه به پایان رساند، بلکه با ثبت رکورد جهانی، به اولین ورزشکار آفریقایی زیر صحرا تبدیل شد که مدال طلای المپیک را کسب میکند. پیروزی او راه را برای نسلهای بعدی دوندگان مسافتهای طولانی آفریقایی هموار کرد و نامش را بهعنوان یکی از بزرگترین اسطورههای این رشته ورزشی جاودانه ساخت.
۴.پکن ۲۰۰۸: آغاز عصر یوسین بولت
المپیک پکن ۲۰۰۸، صحنه ظهور پادشاه سرعت بود: یوسین بولت. پس از ناکامی در المپیک قبلی، بولت با اصرار فراوان، رشته مورد علاقهاش، یعنی ۱۰۰ متر را انتخاب کرد. او که تنها چند ماه قبل از المپیک با رکوردشکنی توجه جهانیان را به خود جلب کرده بود، در فینال پکن، با نمایش خیرهکننده و ثبت رکورد جدید ۹.۶۹ ثانیه، مدال طلا را از آن خود کرد. این پیروزی، آغاز سلطه بیچونوچرای او بر دوهای سرعت بود؛ سلطهای که تا سالها ادامه داشت و او را به یکی از محبوبترین و بزرگترین ورزشکاران تاریخ تبدیل کرد.
۵.رم ۱۹۶۰: ویلما رودولف، بانوی سه طلای المپیک
حدود ۵۰ سال پیش از حماسهآفرینیهای بولت، زنی به نام ویلما رودولف در المپیک ۱۹۶۰ رم، تاریخساز شد. او با کسب سه مدال طلا در دوهای ۱۰۰ متر، ۲۰۰ متر و ۴×۱۰۰ متر امدادی، به اولین زن آمریکایی تبدیل شد که چنین موفقیتی را در یک دوره المپیک به دست میآورد. المپیک رم، اولین المپیکی بود که بهصورت گسترده پخش تلویزیونی شد و همین امر، رودولف را به یک ستاره بینالمللی تبدیل کرد. او با موفقیتهایش، به الگویی قدرتمند برای زنان و سیاهپوستان در آمریکا تبدیل شد و نقش مهمی در توسعه ورزش دو و میدانی زنان ایفا کرد.
۶.توکیو ۲۰۲۰: پایان انتظار یک قرن
فیلیپین، با وجود حضور مداوم در المپیک از سال ۱۹۲۴، هرگز موفق به کسب مدال طلا نشده بود. این انتظار طولانیمدت، سرانجام در المپیک توکیو به پایان رسید. هیدیلین دیاز، وزنهبردار باانگیزه و پرتلاش فیلیپینی، که چهارمین حضور خود در المپیک را تجربه میکرد، با غلبه بر رقیبان قدرتمند، مدال طلای دسته ۵۵ کیلوگرم زنان را به گردن آویخت. این پیروزی تاریخی، نهتنها اولین طلای المپیک برای فیلیپین بود، بلکه نمادی از امید و پایداری برای ملتی شد که نزدیک به یک قرن برای این لحظه انتظار کشیده بودند.
۷.برلین ۱۹۳۶: جسی اونز، قهرمانی در برابر نژادپرستی
المپیک ۱۹۳۶ برلین، در سایه ایدئولوژی نژادپرستانه آلمان نازی برگزار میشد. آنها قصد داشتند از این رویداد بهعنوان نمایش برتری نژاد سفید استفاده کنند، اما یک ورزشکار سیاهپوست آمریکایی، این برنامه را بههم زد. جسی اونز، با عملکردی خیرهکننده، چهار مدال طلا در رشتههای دو و میدانی (۱۰۰ متر، ۲۰۰ متر، ۴×۱۰۰ متر امدادی و پرش طول) کسب کرد. موفقیتهای او، بهویژه پیروزی در برابر ورزشکار آلمانی در پرش طول، پاسخی قاطع به تفکرات نژادپرستانه بود و نام او را بهعنوان نمادی از استقامت و مبارزه در برابر تبعیض، جاودانه کرد.
۸.آتلانتا ۱۹۹۶: پیروزی غیرمنتظره کانادا
تیم ۴×۱۰۰ متر امدادی مردان آمریکا، تقریبا یکهتاز تاریخ المپیک بود و هیچ تیمی در رقابت مستقیم موفق به شکست آنها نشده بود. اما در المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا، تیم کانادا دنیا را شگفتزده کرد. آنها با یک عملکرد فوقالعاده، تیم میزبان را در خط پایان شکست دادند و مدال طلا را از آن خود کردند. این پیروزی، تنها طلای کانادا در این رشته بود و به همین دلیل، به یکی از بهیادماندنیترین لحظات اهدای مدال در تاریخ المپیک تبدیل شد.
۹.مکزیکوسیتی ۱۹۶۸: بیانیهای با یک دستکش سیاه
در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی، زمانی که جنبش حقوق مدنی در آمریکا در اوج بود، تامی اسمیت و جان کارلوس، قهرمانان دوی ۲۰۰ متر، از سکوی اهدای مدال بهعنوان تریبونی برای بیان اعتراض خود استفاده کردند. آنها با سرهای پایین، پاهای پابرهنه و یک دستکش سیاه، نمادی از قدرت و وحدت سیاهپوستان را به نمایش گذاشتند. این حرکت شجاعانه، با وجود پیامدهای سنگینی که برای آنها داشت (اخراج از المپیک و طردشدن از جامعه)، به یکی از قدرتمندترین بیانیههای سیاسی تاریخ ورزش تبدیل شد و الگویی برای ورزشکاران فعال اجتماعی در سالهای بعد شد.
۱۰.ریو ۲۰۱۶: مایکل فلپس، سلطان بیرقیب استخر
بدون شک، نام مایکل فلپس با تاریخ المپیک گره خورده است. این شناگر آمریکایی با کسب ۲۸ مدال، از جمله ۲۳ مدال طلا، به پرافتخارترین ورزشکار تاریخ المپیک تبدیل شد. اوج کارنامه او در المپیک ریو ۲۰۱۶ رقم خورد، جایی که پس از بازنشستگی موقت، با پنج مدال طلا و یک نقره به استخر بازگشت و سلطه بیچونوچرای خود را تثبیت کرد. دستاوردهای فلپس، او را فراتر از یک شناگر، به یک اسطوره تبدیل کرد و رکوردهای او تا مدتها دستنیافتنی به نظر میرسند.
جمع بندی
در طول تاریخ پرفرازونشیب المپیک، قهرمانان بارها جهان را با نمایشهای خیرهکننده خود روی سکوهای افتخار، شگفتزده کردهاند. هر نسل، داستانهای منحصربهفردی برای خود دارد؛ از ویکی دریوِز، نخستین زن آسیایی-آمریکایی که تاریخساز شد، تا یوسین بولت، که با سرعت بینظیر خود، سلطهای فراموشنشدنی بر دوهای سرعت برقرار کرد.
المپیک فراتر از یک میدان رقابت ورزشی است. ورزشکارانی چون ابابه بیکلا و هیدیلین دیاز با شجاعت و تلاشی وصفناپذیر، نهتنها تاریخ کشورهایشان را تغییر دادند، بلکه به میلیونها نفر در سراسر جهان الهام بخشیدند. در لحظاتی همچون اعتراض نمادین تامی اسمیت و جان کارلوس، المپیک به بستری برای بیان صدای تغییرات اجتماعی تبدیل شد و نشان داد ورزش چگونه میتواند ابزاری قدرتمند برای بیداری وجدان عمومی باشد.
در نهایت، موفقیتهای بینظیر اسطورههایی مانند مایکل فلپس به ما یادآوری میکند که روح المپیک، ترکیبی بیبدیل از مهارت، شجاعت، و اراده تسلیمناپذیر انسانی است؛ روحی که در هر دوره از بازیها، دوباره متولد میشود و داستانهای جدیدی را برای نسلهای آینده خلق میکند.