۸ بال یکی از رایج ترین بازی های بیلیارد در دنیا است. قوانین آن ساده است اما اغلب مورد بحث و اختلاف قرار میگیرد به همین دلیل تصمیم شما برای بررسی آن ها بسیار خوب است. با این حال، قبل از شروع، لازم است بگوییم که هیچ قانون جهانی برای ۸ بال وجود ندارد؛ دلیلش هم این است که هیچ سازمان مرکزی واحدی برای ۸ بال وجود ندارد و سازمانهای متعددی در این زمینه فعالیت میکنند.
اکثر تورنمنتها قوانین متفاوتی دارند که کمی با هم فرق میکنند، حتی در مسابقات حرفهای سطح بالا. در حقیقت، یک چارچوب کلی از قوانین وجود دارد (مثل توپ های ساده و راه راه و اینکه برای پیروزی، ۸ بال باید آخرین توپی باشد که به حفره میافتد) که اکثر بازیکنان به آن پایبندند، اما قوانین بازی بیلیارد ۸ بال در هر بازی کمی متفاوت است. به همین دلیل، بازیکنان موظف هستند پیش از بازی بر سر قوانین توافق کنند تا هر دو طرف از قوانین یکسانی پیروی کنند.
با توجه به این موضوع، در سایت مجله بت فوروارد مجموعهای از اساسی ترین قوانین بازی بیلیارد ۸ بال که میتوانید با آنها بازی کنید، آورده شده است.
هدف کلی بازی ۸ بال
بازی ۸ بال میتواند بین دو بازیکن یا دو تیم انجام شود. هدف بازی این است که تمام توپهای گروه مشخصشده خود (توپهای ساده یا راهراه و به زبان عامینه تکرنگ یا دو رنگ) را در حفره بیندازید و سپس توپ شماره ۸ را وارد حفره کنید تا برنده بازی شوید.
چیدن توپها
تمام ۱۵ توپ در یک چینش مثلثی در یک سمت میز قرار میگیرند. توپ شماره ۸ باید در مرکز مثلث قرار داده شود و در ردیف پایین، یک توپ ساده و یک توپ راه راه در هر سمت آن قرار گیرند. سایر توپ ها میتوانند به هر ترتیبی چیده شوند.
ضربه شروع (بریک)
بازیکنی که ضربه شروع را میزند، باید با استفاده از توپ سفید از پشت خط سر میز به توپها ضربه بزند. ضربه شروع، زمانی قانونی است که چهار توپ به دیوارهها برخورد کنند (شامل توپ سفید) یا توپی به حفره بیفتد.
اگر توپی در ضربه شروع به حفره بیفتد، بازیکن زننده ضربه میتواند به بازی ادامه دهد. اگر توپی وارد حفره نشود، نوبت به حریف میرسد.
انتخاب گروه پس از ضربه شروع
پس از ضربه شروع، میز باز است و بازیکن میتواند تصمیم بگیرد که کدام دسته از توپها (ساده یا راه راه) را به حفره بیندازد. پس از آنکه بازیکن یک توپ را وارد حفره کرد، نوع آن توپ بهعنوان گروه متعلق به آن بازیکن در طول بازی تعیین میشود.
اگر بازیکن سعی کند توپی را به حفره بیندازد اما موفق نشود، میز همچنان باز باقی میماند و بازیکن بعدی میتواند با انداختن توپ از گروه دلخواه، گروه خود را انتخاب کند.
ادامه بازی
بازیکنی که کنترل میز را در اختیار دارد، میتواند پس از هر بار انداختن موفقیتآمیز توپ به بازی ادامه دهد، از جمله پس از ضربه شروع. اگر بازیکن توپی را در ضربه شروع به حفره بیندازد، میتواند به بازی ادامه دهد. اگر هیچ توپی در ضربه شروع به حفره نیفتد، نوبت به بازیکن دیگر میرسد. در جریان بازی، اگر بازیکن توپی را به حفره نیندازد، نوبتش به پایان میرسد و نوبت بازیکن حریف است.
جریمه خطاها
در صورت ارتکاب خطا، نوبت بازیکن خطاکار به پایان میرسد و حریف حق دارد توپ سفید را به هر نقطهای از میز منتقل کند.
پیروزی در بازی
بازی با انداختن توپ شماره ۸ پس از اینکه تمام توپهای گروه بازیکن به حفره افتادند، برنده میشود. بازیکن باید حفرهای را که قصد دارد توپ شماره ۸ را به آن بیندازد، اعلام کند تا ضربه معتبر باشد. اگر توپ شماره ۸ به حفرهای غیر از حفره اعلامشده بیفتد، بازیکن بازی را میبازد.
باخت زود هنگام
اگر بازیکن یکی از موارد زیر را انجام دهد، نتیجه آن باخت بازی خواهد بود:
- انداختن توپ شماره ۸ قبل از اینکه تمام توپهای گروه خود را به حفره بیندازد.
- خطا (اسکرچ) در ضربه نهایی بازی هنگام انداختن توپ شماره ۸.
- پرتاب توپ شماره ۸ به بیرون از میز.
خطا در ضربه شروع
اگر بازیکن در ضربه شروع خطا (اسکرچ) کند، این عمل بهعنوان یک خطا محسوب میشود. در صورت وقوع خطا در ضربه شروع، اتفاقات زیر رخ میدهد:
- ضربه شروع معتبر نیست: اگر بازیکن در ضربه شروع خطا کند، حتی اگر یک یا چند توپ را به حفره بیندازد، این ضربه بهعنوان یک ضربه معتبر شناخته نمیشود. این یعنی بازیکن حریف میتواند انتخاب کند که توپها را دوباره بچیند و ضربه اول را بزند یا بازی را با موقعیت فعلی توپها ادامه دهد.
- توپ سفید در اختیار حریف: پس از خطا در ضربه شروع، توپ سفید در اختیار بازیکن حریف قرار میگیرد. یعنی حریف میتواند توپ سفید را در هر نقطهای از میز قرار دهد و سپس ضربه بزند.
خطاها در بازی ۸ بال
خطا زمانی اتفاق میافتد که بازیکن نتواند قوانین بازی را رعایت کند. در اینجا برخی از اقداماتی که میتواند منجر به خطا شود آورده شده است:
- عدم برخورد با توپها: اگر بازیکن ضربهای بزند و هیچکدام از توپها را به حفره نیندازد یا با آنها برخورد نکند، این خطا محسوب میشود.
- انداختن توپ سفید به حفره: اگر بازیکن توپ سفید را به حفره بیندازد، این خطا محسوب میشود. به این نوع خطا “اسکرچ” گفته میشود و در این صورت بازیکن حریف توپ سفید را در اختیار میگیرد و میتواند آن را در هر نقطهای از میز قرار دهد و سپس ضربه بزند.
- ضربه زدن به توپ اشتباه با توپ سفید بدون برخورد اول با توپ گروه خود: اگر بازیکن توپ سفید را ضربه بزند و توپهای گروه خود را قبل از برخورد با توپهای گروه حریف لمس نکند، این یک خطا است و بازیکن حریف توپ سفید را در اختیار میگیرد.
- ضربه به توپ شماره ۸ اول: اگر بازیکن توپ شماره ۸ را با توپ سفید قبل از ضربه به توپهای گروه خود لمس کند، این یک خطا محسوب میشود.
- عدم برخورد توپ با دیواره: اگر بازیکن ضربهای بزند و هیچکدام از توپها پس از برخورد با توپ سفید به دیوارهها (کاشیهای اطراف میز) برخورد نکنند، این خطا محسوب میشود.
- لمس توپ: اگر بازیکن توپها را با دست یا چوب بیلیارد خود لمس کند، این یک خطا محسوب میشود.
- ضربه زدن به توپ در نوبت اشتباه: اگر بازیکن در نوبت خود ضربه نزند و به توپ ضربه بزند، این یک خطا محسوب میشود.
قوانین اصلی که باید قبل از بازی مورد بحث قرار گیرند
اعلام حفره (Call Shot)
توپ شماره ۸ همیشه باید بهصورت “اعلام حفره” بازی شود؛ یعنی بازیکن باید قبل از انداختن توپ شماره ۸، حفرهای که قصد دارد توپ را به آن بیندازد اعلام کند. با این حال، شما میتوانید تصمیم بگیرید که هر ضربه را به این صورت بازی کنید. در این صورت، اگر بازیکن توپی را به حفرهای بیندازد که آن را اعلام نکرده باشد، نوبت او به پایان میرسد و نوبت بازیکن دیگر است. انداختن توپ به حفره اشتباه، بهعنوان خطا محسوب نمیشود.
به طور تصادفی دست زدن به توپها
معمولاً افراد درباره نحوه برخورد با لمس تصادفی توپها با بدن یا چوب بیلیارد اختلاف نظر دارند. دو نوع رایج از قوانین خطاهای توپ عبارتند از:
- خطای همه توپها (All Ball Fouls): اگر بازیکن بهطور تصادفی یکی از توپها را در حالی که در حال انجام ضربه قانونی نیست لمس کند، این خطا محسوب میشود و بازیکن حریف توپ سفید را در اختیار میگیرد.
- خطای فقط توپ سفید (Cue Ball Fouls only): اگر بازیکن توپ سفید را در حالی که در حال انجام ضربه قانونی نیست لمس کند، این خطا محسوب میشود و بازیکن حریف توپ سفید را در اختیار میگیرد. اگر بهصورت تصادفی یک توپ دیگر حرکت داده شود، تصمیم با بازیکنی است که در حال بازی نیست که توپ در موقعیت فعلی باقی بماند یا با توجه به صلاحدید خود، آن را به موقعیت اولیه بازگرداند.
باورهای غلط رایج درباره قوانین بازی بیلیارد ۸ بال
اگر در ضربه شروع خطا کنید، بازی را میبازید:
این یک قانون نادرست و اغلب اشتباه نقل شده است. اگر در ضربه شروع خطا کنید، این به معنای باخت خودکار نیست. این یک خطا است و بازیکن حریف توپ سفید را در اختیار میگیرد.
اما اگر توپ شماره ۸ را در ضربه شروع به حفره بیندازید و خطا کنید، بازی باخت خواهد بود. برعکس، اگر توپ شماره ۸ را در ضربه شروع بیندازید و خطا نکنید، بازی را میبرید.
ضربه زدن به توپ سفید به سه ریل
این یک قانون معمول در برخی مکانها است که به اشتباه در مورد قوانین بازی بیلیارد ۸ بال نقل شده است. این قانون در بازی بیلیارد ۸ بال وجود ندارد، بلکه احتمالاً از بازیهای کارامبولا که هیچکدام حفره ندارند و گاهی نیاز به ضربه زدن به ۳ دیواره برای امتیازگیری دارند، گرفته شده است. هیچ سازمان بازی بیلیارد ۸ بال این را بهعنوان یک قانون معتبر نمیشناسد. اگر توپ سفید پس از برخورد با سه باند به هیچ توپ دیگری برخورد نکند، این نیز خطا محسوب میشود و نتیجه آن در اختیار قرار گرفتن توپ برای حریف خواهد بود.
کال شات در مقابل کال پاکت:
کال شات به معنای اعلام حفرهای است که بازیکن قصد دارد توپ هدف را به آن حفره یا جیب بیندازد. با این حال، برخی بازیکنان تفسیر میکنند که کال شات به این معناست که بازیکن باید جزئیات خاصی از ضربه را علاوه بر کال پاکت بیان کند، مانند اینکه توپ شیئی باید دقیقا مرکز حفره را لمس کند و نه لبههای آن. یا توپ سفید پس از وارد کردن توپ به حفره، با توپ دیگری برخورد خواهد کرد. این تفسیر از کال شات کاملا بیمعنی است. هیچ سازمان بیلیاردی اینگونه اعلام ضربه را نمیفهمد و در واقع این نوع تفسیر، سعی در دادن مزیت ناعادلانه به حریف دارد.
لطفا هر گونه تفسیر از کال شات که به معنی اعلام جزئیات دقیق ضربه به جز کال پاکت باشد را رد کنید.
جمع بندی
بازی بیلیارد ۸ بال شامل قوانین خاصی است که باید قبل از شروع بازی بر سر آنها توافق شود. مهم ترین قوانین شامل پاکت کردن برای توپ شماره ۸، قوانین مربوط به خطاها و جریمهها، و چگونگی ادامه بازی پس از ضربه شروع است. خطاها شامل عدم برخورد با توپها، انداختن توپ سفید به حفره، و ضربه زدن به توپ اشتباه است. همچنین در بازی بیلیارد ۸ بال، اگر بازیکن توپ شماره ۸ را قبل از اینکه تمام توپهای گروه خود را به حفره بیندازد وارد کند، بازی را میبازد. در نهایت، قوانین کال شات به این معنی است که بازیکن باید حفرهای که قصد دارد توپ را به آن بیندازد، اعلام کند.