تکنولوژی آفساید نیمه خودکار (SAOT) در لیگ برتر انگلیس آغاز به کار کرد. این سیستم با هوش مصنوعی زمان تصمیم گیری های VAR را کاهش میدهد و دقت تشخیص آفساید را بالا می برد. در این مقاله از مجله بت فوروارد راجب این فناوری بیشتر صحبت کرده ایم.
پس از انجام آزمایش ها، تحسین ها و البته برخی انتقادها، تکنولوژی آفساید نیمه خودکار (SAOT) از آخر این هفته به صورت رسمی در لیگ برتر انگلیس مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به چندین تصمیم جنجالی و زمان بر کمک داور ویدئویی (VAR) در هفته های اخیر، انتظار می رود این فناوری بتواند بخشی از این تاخیرها و بحث ها را کاهش دهد. باشگاه ها در آوریل گذشته به استفاده از این فناوری رای مثبت دادند، اما اجرای آن از پاییز به دلیل نیاز به آزمایش های بیشتر به تعویق افتاد.
تکنولوژی آفساید نیمه خودکار چگونه کار میکند؟
نخست، چرا آن را «نیمه خودکار» مینامند؟
این به آن معناست که سیستم به صورت خودکار تصمیم گیری میکند، اما تایید نهایی هنوز با انسان است. پیشتر این سیستم را در لیگ قهرمانان اروپا و جام حذفی انگلیس از مرحله پنجم به بعد دیدهایم.
در تصمیمگیریهای آفساید نزدیک که به بازبینی VAR نیاز دارند، SAOT وارد عمل میشود. پیشتر، داوران ویدیویی باید سه عامل را بهصورت دستی بررسی میکردند:
-
زمان دقیق ضربه زدن به توپ
-
موقعیت و زاویه بدن مدافع
-
موقعیت و زاویه بدن مهاجم در لحظه تماس با توپ
این فرآیند معمولا با فریز کردن تصویر و رسم خطوط افقی و عمودی روی نمایشگر صورت میگرفت. اکنون، هر سه بخش به کمک تکنولوژی و بدون دخالت انسانی مشخص میشوند تا خطای انسانی، مانند انتخاب فریم نادرست، حذف شود. در هر ۲۰ ورزشگاه لیگ برتر، دوربینهای اختصاصی زیر سقف نصب شدهاند.
این دوربینها با نرخ ۱۰۰ فریم بر ثانیه حرکت توپ و بیش از ۱۰ هزار نقطه از بدن بازیکنان را ردیابی میکنند. این سیستم میتواند موقعیت دقیق بدن مهاجم را در لحظه ارسال توپ تعیین کند. سپس، داوران ویدیویی صحت دادهها را تایید میکنند و تصمیم نهایی توسط داور به بازیکنان اعلام میشود. پس از آن، انیمیشنی سهبعدی از تصمیم نهایی توسط هوش مصنوعی ساخته شده و روی صفحه تلویزیون و نمایشگرهای بزرگ ورزشگاه پخش میشود.
آیا این سیستم تاخیرهای VAR را از بین میبرد؟
پاسخ کوتاه: تا حدی.
مهم است بدانیم که SAOT فقط برای تشخیص آفساید استفاده میشود و نه برای خطا، پنالتی، کارت قرمز یا تشخیص اشتباه بازیکن، که همچنان به بررسی دستی داوران نیاز دارد.
اما برای تصمیمات آفساید، این سیستم باعث سرعت بیشتر در رسم خطوط مجازی و تشخیص موقعیت بازیکنان میشود؛ بهویژه در صحنههای شلوغ درون محوطه جریمه. به عنوان مثال، مردود اعلام شدن گل مویسس کایسدو برای چلسی مقابل تاتنهام حدود ۴ دقیقه طول کشید؛ در حالیکه با SAOT این زمان به ۲ دقیقه کاهش مییافت. با این حال، در مورد گل پاپه سار که به دلیل خطا در میانه میدان مردود اعلام شد، SAOT کمکی نمیتوانست بکند و باز هم بررسی دستی نیاز بود.
طبق اعلام لیگ برتر، دقت تشخیص آفساید در این فصل تاکنون ۱۰۰ درصد بوده است. همچنین، میانگین زمان تاخیر VAR برای آفساید به ۳۹ ثانیه کاهش یافته، در حالی که سال گذشته این رقم ۶۴ ثانیه بود.
در نهایت، SAOT تاخیرها را کاهش میدهد، اما در موقعیتهای پیچیده نمیتواند آنها را بهطور کامل از بین ببرد.
ماجرای تاخیر ۸ دقیقهای در بازی بورنموث
در بازی جام حذفی بین بورنموث و وولورهمپتون، که از مسابقات آزمایشی برای SAOT محسوب میشد، رکورد توقف ۸ دقیقهای VAR ثبت شد. در این صحنه، به دلیل شلوغی بیش از حد محوطه جریمه، سیستم نتوانست بهدرستی تصمیمگیری کند و داوران مجبور شدند دوباره از خطوط دستی استفاده کنند. فدراسیون فوتبال انگلیس اعلام کرد که این مشکل به دلیل تراکم زیاد بازیکنان در محوطه رخ داده و باید فرآیند تغییر بین سیستم هوش مصنوعی و پلتفرم Genius Sports سریعتر انجام میشد. در حال حاضر، هیچ محدودیت زمانی برای بررسیهای VAR تعیین نشده، چرا که ممکن است در برخی صحنهها چندین عامل نیاز به بررسی داشته باشند و تصمیم نهایی پس از چند مرحله گرفته شود.
جمع بندی کلی
تکنولوژی آفساید نیمه خودکار (SAOT) از این هفته در لیگ برتر انگلیس آغاز به کار کرده است. این سیستم با استفاده از هوش مصنوعی و دوربین های پیشرفته، موقعیت دقیق بازیکنان و لحظه ارسال توپ را تشخیص میدهد. هدف آن کاهش تاخیرهای تصمیمگیری در موارد آفساید و افزایش دقت است. البته این فناوری فقط مخصوص آفساید است و بقیه تصمیمات همچنان به بررسی دستی داوران نیاز دارند. SAOT سرعت و دقت VAR را بهبود میدهد، اما تمام مشکلات آن را بهطور کامل برطرف نمیکند.